Ngày 10/6/1938, được sự chỉ đạo của Tỉnh ủy, Chi bộ Đảng cộng sản đầu tiên của huyện Yên Định được thành lập tại làng Ngọc Vực, xã Yên Thịnh (tiền thân của Đảng bộ huyện ngày nay). Trải qua 87 năm từ khi chi bộ đảng cộng sản đầu tiên - tiền thân của Đảng bộ huyện ngày nay thành lập dưới sự lãnh đạo của Trung ương Đảng, của Tỉnh ủy, Đảng bộ và nhân dân Yên Định đã đoàn kết một lòng, nỗ lực phấn đấu, vượt qua mọi khó khăn, thử thách, giành được những thành tựu quan trọng và toàn diện trên tất cả các lĩnh vực.

Trong kháng chiến chống Pháp, huyện Yên Định là hậu phương trực tiếp của chiến trường Tây Bắc, Thượng Lào và Điện Biên Phủ, là nơi in ấn, cất giữ tài liệu, các kho hậu cần cung cấp cho mặt trận, nơi tập kết của các đoàn quân chủ lực. Huyện đã huy động hơn 4.000 lượt người vào bộ đội, hơn 10.000 người tham gia lực lượng du kích và dân quân tự vệ, hơn 55.000 lượt người đi dân công hoả tuyến, đóng góp hơn 22.000 tấn thóc thuế nông nghiệp và nhiều tài sản khác. Trong kháng chiến chống Mỹ cứu nước, huyện Yên Định là nơi luyện quân, an dưỡng của các đơn vị quân chủ lực và sơ tán các cơ quan tỉnh. Toàn huyện đã huy động được hơn 10.000 lượt người lên đường nhập ngũ, hơn 2.000 thanh niên xung phong và dân công hỏa tuyến; đóng góp cho Nhà nước trên 60.000 tấn lương thực, gần 10.000 tấn thực phẩm các loại.       

Ghi nhận những đóng góp to lớn của Đảng bộ, quân và dân huyện Yên Định, năm 1961 Chủ tịch Hồ Chí Minh đã về thăm và dành những lời khen ngợi HTX Yên Trường là một điển hình trong sản xuất nông nghiệp của tỉnh Thanh Hoá và cả nước. Tháng 4/1963, đồng chí Lê Duẩn, Bí thư thứ nhất Ban Chấp hành Trung ương Đảng về thăm xã Yên Thái và tháng 12/1969, Thủ tướng Phạm Văn Đồng về thăm Đảng bộ và Nhân dân huyện Yên Định và xã Yên Trường. Các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước khen ngợi thành tích của Đảng bộ và nhân dân Yên Định trong lao động sản xuất và chiến đấu, nhất là trong phong trào hợp tác hóa và phát triển nông nghiệp. Nhiều tập thể, cá nhân được Đảng, nhà nước phong tặng, tặng thưởng, công nhận các danh hiệu cao quý. Trong 2 cuộc kháng chiến, toàn huyện có 3.139 người con anh dũng hy sinh, 3.203 người để một phần xương máu lại chiến trường, 261 Bà mẹ Việt Nam Anh hùng, 7 Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân và Anh hùng lao động, 132 gia đình, cá nhân và 3 xã được tặng bằng có công với nước (Yên Thịnh, Yên Thái và Yên Giang). Đảng bộ, Nhân dân và lực lượng vũ trang huyện Yên Định cùng với 5 xã (Định Tân, Định Tiến, Định Công, Yên Trường và Quý Lộc) vinh dự được Đảng, Nhà nước phong tặng danh hiệu Anh hùng Lực lượng vũ trang Nhân dân. Những phần thưởng cao quý và niềm vinh dự lớn lao đó mãi mãi là niềm tự hào, là nguồn lực tinh thần to lớn cổ vũ Đảng bộ, nhân dân Yên Định bước vào thực hiện nhiệm vụ trong giai đoạn cách mạng mới.

Nhân dịp này, huyện Yên Định long trọng cắt băng khánh thành Nhà truyền thống nơi thành lập Chi bộ Đảng cộng sản đầu tiên. Đây là công trình có ý nghĩa chính trị, văn hóa, lịch sử và nhân văn sâu sắc, là nguyện vọng, tình cảm và lòng mong mỏi thiết tha của Đảng bộ, chính quyền và Nhân dân trong huyện. Đây là nơi lưu giữ, giáo dục nâng cao nhận thức, khơi dậy lòng tự hào dân tộc, truyền thống lịch sử cách mạng của quê hương, đất nước và phục vụ du khách đến tham quan, nghiên cứu, học tập.

                                                               Thực hiện: PV Thu Hiếu