Đền Đồng Cổ tọa lạc trên chân núi Khả Lao, nằm trong quần thể di tích núi Tam Thai, chùa Thanh Nguyên, Quán Triều Thiên, hồ Bán Nguyệt, Bến Trường Châu, hang động thông với sông Mã.

    Lễ hội đền Đồng Cổ diễn ra hằng năm nhằm tưởng nhớ công lao của Thần Đồng Cổ từ thời Hùng Vương. Tương truyền khi Vua Hùng mang quân đi dẹp giặc phương Nam, đại quân theo đường núi tiến đến chân núi Khả Lao và nghỉ lại đây.

Tương truyền, đêm đến vua mộng gặp Thần núi đã xin giúp trống đồng, dùi đồng cùng nhà vua dẹp giặc. Khi đánh trận với giặc, nghe âm vang tiếng trống đồng quân giặc khiếp sợ bỏ chạy. Quân ta thắng trận trở về, vua Hùng vào đền làm lễ tạ ơn và phong thần núi Khả Lao là “Đồng cổ đại vương”, cho lập đền thờ, đúc trống đồng, ngựa đồng rước vào đền thờ phụng.

   Với ý nghĩa lịch sử, giá trị tâm linh sâu sắc, năm 2001 đền Đồng Cổ được nhà nước cấp bằng công nhận di tích lịch sử văn hóa cấp Quốc gia. 

    Tại buổi lễ, đại diện phòng nội vụ huyện đã thông qua quyết định của chủ tịch UBND tỉnh công nhận Điểm du lịch di tích lịch sử văn hóa Núi và Đền Đồng Cổ xã Yên Thọ.

    Lễ hội đền Đồng Cổ năm 2022, được diễn ra từ 14, 15/4 tức là ngày 14, 15/3 âm lịch, gồm phần lễ và phần hội với các nghi thức rước kiệu, dâng mâm sơn trang hoa quả cúng thần và tế thần với đội ngũ tế nam, tế nữ, các hoạt động văn hóa văn nghệ, màn đánh trống hội; các trò chơi dân gian kéo co, đua thuyền, cờ người … thu hút đông đảo du khách tham dự.

Thực hiện: PV: Lê Uyên – Hiệp Thương.