Xác định tiêu chí môi trường là tiêu chí khó thực hiện trong Bộ Tiêu chí quốc gia về xây dựng nông thôn mới, ngay từ khi bắt đầu triển khai chương trình, huyện Yên Định đã đẩy mạnh hoạt động thông tin, truyền thông nhằm nâng cao nhận thức, trách nhiệm của người dân và cộng đồng. Các hình thức tuyên truyền được thực hiện đa dạng, như trên hệ thống loa truyền thanh, trang thông tin điện tử, lắp đặt pano, khẩu hiệu. Đồng thời, để thực hiện các tiêu chí môi trường hiệu quả, huyện cũng đặc biệt chú trọng đến việc phát huy hiệu quả vai trò của các tổ chức chính trị - xã hội, các tầng lớp nhân dân cùng góp sức, chung tay thực hiện.

Điển hình, các cấp hội phụ nữ không chỉ vận động hội viên duy trì tốt việc phân loại, xử lý rác thải sinh hoạt mà còn phát huy hiệu quả cuộc vận động “Xây dựng gia đình 5 không, 3 sạch” gắn với thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới; thực hiện phân loại, xử lý rác thải sinh hoạt tại hộ gia đình; các tuyến đường nông thôn mới, nông thôn mới kiểu mẫu được trồng hoa, cây xanh, lắp đặt hệ thống đèn điện chiếu sáng; các hoạt động hưởng ứng “Ngày môi trường thế giới”, “Ngày chủ nhật sạch”... Qua đó, đã thu hút đông đảo hội viên, nhân dân tham gia, góp phần nâng cao nhận thức và trách nhiệm của người dân, của cộng đồng về công tác vệ sinh, bảo vệ môi trường. Phòng Tài nguyên và Môi trường  tham mưu Ủy ban nhân dân huyện xây dựng và ban hành nhiều văn bản chỉ đạo, hướng dẫn về công tác bảo vệ môi trường, tiêu chí chỉ tiêu môi trường.

Trong Bộ tiêu chí xã nông thôn mới tỉnh Thanh Hóa, giai đoạn 2022-2025, tiêu chí môi trường bao gồm những chỉ tiêu cụ thể, như: Tỷ lệ hộ được sử dụng nước sạch theo quy chuẩn; Tỷ lệ cơ sở sản xuất - kinh doanh, nuôi trồng thủy sản, làng nghề đảm bảo quy định về bảo vệ môi trường; Cảnh quan, không gian xanh - sạch - đẹp, an toàn; không để xảy ra tồn đọng nước thải sinh hoạt tại các khu dân cư tập trung;  Đất cây xanh sử dụng công cộng tại điểm dân cư nông thôn; Tỷ lệ chất thải rắn sinh hoạt và chất thải rắn không nguy hại trên địa bàn được thu gom, xử lý theo quy định; Tỷ lệ hộ gia đình thực hiện phân loại chất thải rắn tại nguồn….

Huyện Yên Định hiện đang nỗ lực phấn đấu trở thành huyện nông thôn mới nâng cao trong năm 2024. Để tiêu chí môi trường không trở thành “rào cản” trên con đường xây dựng nông thôn mới, huyện đang tiếp tục tập trung thực hiện đồng bộ các giải pháp; thực hiện tốt công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức, ý thức, trách nhiệm của người dân, cán bộ, công chức, viên chức, tổ chức, doanh nghiệp về quản lý, bảo vệ môi trường, ứng phó với biến đổi khí hậu, bảo đảm phát triển kinh tế - xã hội bền vững; đảy mạnh thực hiện các mô hình “Dân vận khéo”, Cuộc vận động Xây dựng gia đình “5 không, 3 sạch”, “nhà sạch - vườn đẹp”, “Đoạn đường thanh niên tự quản xanh - sạch - đẹp”, phong trào “Ngày chủ nhật xanh”, “Ngày thứ 7 tình nguyện, “Đoạn đường Cựu chiến binh tự quản” … Đồng thời, tăng cường công tác kiểm tra, giám sát việc chấp hành các quy định về công tác bảo vệ môi trường trên địa bàn. Đến nay, tỷ lệ thu gom, xử lý CTR sinh hoạt toàn huyện đạt trên 95%; phê duyệt thực hiện mô hình phân loại và xử lý chất thải rắn sinh hoạt tại nguồn tại 24 xã, thị trấn; tổ chức kiểm tra, nghiệm thu thực hiện mô hình tại các xã với tổng số 94 mô hình được nghiệm thu. Chỉ đạo việc thu gom, vận chuyển rác sinh hoạt về các khu xử lý tập trung trên địa bàn huyện bằng xe chuyên dụng đảm bảo vệ sinh môi trường; tổ chức kiểm tra hoạt động chấp hành pháp luật về đất đai, môi trường, quy hoạch xây dựng; chỉ đạo tăng cường công tác quản lý nhà nước trong hoạt động khai thác, chế biến khoáng sản trên địa bàn huyện.

Có thể thấy từ sự chung tay nhà nước và nhân dân cùng làm, từ những cách làm khơi gợi ý thức tự giác của người dân, lấy người dân - chủ thể nông thôn mới làm nòng cốt, công tác vệ sinh môi trường trên địa bàn huyện Yên Định đã chuyển biến tích cực. Nhờ đó, tiêu chí môi trường không những được duy trì, nâng cao, mà còn góp phần làm cho cảnh quan môi trường nông thôn ngày càng khởi sắc, trở thành những vùng quê đáng sống.

Đức Nguyên - Trung tâm VHTTTTDL