Lễ hội được tổ chức từ ngày 13 đến 15 tháng 3 âm lịch nhằm tưởng nhớ công lao to lớn của Thần Đồng Cổ đã có công giúp nhiều đời vua và Nhân dân thắng ngoại xâm, diệt trừ phản loạn. Đặc biệt, vào thời nhà Lý, thần Đồng Cổ đã hai lần báo mộng giúp vua đánh thắng giặc. Khi Vua Lý Thái Tông lên ngôi (năm 1028) đã phong tước vương cho Thần Đồng Cổ.

Lễ hội đền Đồng Cổ là sự kiện văn hóa độc đáo, có lịch sử hàng nghìn năm, gắn với di tích quốc gia núi và đền Đồng Cổ, ở làng Đan Nê. Lễ hội là hoạt động văn hóa đáp ứng nhu cầu tâm linh của Nhân dân và thu hút đông con em địa phương, các xã lân cận đến dâng hương và xem hội. Qua lễ hội đã gắn kết tình cảm con em xa quê hướng về quê hương, bà con gần gũi sẵn sàng giúp đỡ nhau và tham gia các hoạt động của địa phương. Lễ hội đền Đồng Cổ được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận là di sản văn hoá phi vật thể Quốc gia năm 2024.

Tại xã Yên Ninh, lễ hội Trò Chiềng được tổ chức từ ngày 10 đến 12 tháng Giêng hàng năm. Lễ hội có 4 phần rước và 12 trò Chiềng đặc sắc như: kén rể, tẩu mã, chọi voi, chọi rồng, cá chép hóa rồng, lễ rước phụng hoàn... Trong đó, trò chọi voi được xem là đặc sắc nhất và trở thành một nét đẹp văn hóa được chính quyền các cấp, Nhân dân gìn giữ và tổ chức hàng năm. Các trò đều do diễn viên quần chúng là người dân trong xã biểu diễn nhằm phản ánh cuộc sống lao động, chiến đấu, mơ ước của Nhân dân, gắn liền với lịch sử chống giặc ngoại xâm và tên tuổi của tướng quân Tam công Trịnh Quốc Bảo - người có công lớn trong dẹp giặc, gìn giữ non sông, tạo dựng và truyền dạy Trò Chiềng cho người dân trong xã. Với ý nghĩa lịch sử và những đặc sắc văn hóa riêng biệt này, năm 2017, lễ hội Trò Chiềng đã được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.

Những năm qua, huyện Yên Định đã triển khai nhiều giải pháp thiết thực, hiệu quả nhằm bảo tồn và phát huy giá trị của các lễ hội và các di tích, phối hợp với các nhà nghiên cứu, cơ quan chuyên môn sưu tầm, phục dựng các nghi thức, hoạt động của lễ hội gắn với phát triển du lịch, phát triển kinh tế, xã hội của địa phương. Đặc biệt, “Hai lễ hội được công nhận là Di sản phi vật thể quốc gia là lễ hội Trò Chiềng và lễ hội đền Đồng Cổ đều khẳng định vị thế, sức lan tỏa. Qua đó, nhắc nhở cháu con đề cao uy danh của các thần, thúc gọi mọi người đoàn kết bảo vệ và dựng xây quê hương, đất nước. Đồng thời, quảng bá các điểm du lịch tâm linh gắn với phát triển kinh tế, xây dựng đời sống văn hóa cho Nhân dân.

Nguồn theo Baothanhhoa.vn